Zonet lazen we in de media dat de gasprijs op het laagste peil staat sinds augustus 2021, dat is een half jaar vóór de inval van Rusland in Oekraïne. De energieprijzen dalen, inflatie daalt en als we even opzoeken, zien we dat vele analisten voor 2023 deflatie voorspeld hebben. Deflatie is wanneer alles goedkoper wordt, maar dit kan zeer nefaste gevolgen hebben voor een schuldengebaserde economie (veel meer dan inflatie), want dan worden winstmarges almaar kleiner, scheuren bedrijven op de duur hun broek aan hun diensten en producten, terwijl leningen moeten afbetaald worden. Ook de periode na de financiële crisis van 2008 was deflatoir.

Reeds in 2022 voorspelden een aantal prominente figuren dat er deflatie zou komen. Van op My Passive Investing:

Veel vooraanstaande financiële instellingen, economen en rijke CEO’s zoals Goldman Sacs, Cathie Woods en Elon Musk, voorspellen een grote kans op deflatie in 2023. Ze zeggen dat de FED te sterk heeft gereageerd en dat de effecten van het monetaire beleid op de inflatie niet genoeg tijd hebben gehad om door te dringen in de economie.

A. Tumerkan schreef op Speculators Anonymous in januari:

In de zomer van 2022 schreef ik dat ik geloofde dat de inflatie haar hoogtepunt had bereikt en de rest van het jaar zou dalen. Dat komt omdat, wanneer je veel van de lawaaierige gegevens negeert, de prijsdruk begin juni begon te rollen. Vooral in olie en grondstoffen zoals hout. En dit was in strijd met de mening van de menigte, die verwachtte dat de inflatiedruk verder zou toenemen. Maar zes maanden later blijkt dat de inflatie echt een hoogtepunt bereikte. En daalt nu gestaag.

Kijk maar eens naar de consumentenprijsindex (CPI) voor december 2022. De maandelijkse hoofdindex kwam uit op 0,1% negatief – de eerste keer in meer dan tweeënhalf jaar. Ondertussen steeg de ‘core-CPI’ (exclusief voedsel- en energieprijzen) slechts met 0,3%, 5,7% hoger dan een jaar eerder – het traagste tempo sinds december 2021.

Het is duidelijk dat de inflatie – althans voorlopig – afkoelt. Maar ik denk dat deze trend alleen maar zal doorzetten. Dit zal leiden tot deflatie (d.w.z. negatieve prijsgroei) in 2023 als het aanbod weer aantrekt en de wereldwijde groei verder vertraagt.

En Tumerkan gaf drie redenen waarom de hoge inflatie er kwam, en kijkt terug naar… rara… de covid lockdownperiode… De maatregelen die ze toen namen ware extreem inflatoir. Hij legt uit:

Een van de belangrijkste maar onderschatte economen – Ludwig Von Mises – zei ooit dat op een inflatoire groei altijd een deflatoire instorting volgt. Of anders gezegd: hoe groter de groei, hoe groter de instorting.

Dus om te begrijpen waarom deflatie zich nu verspreidt, is het noodzakelijk om te begrijpen waarom de inflatie in de eerste plaats steeg… Hier is wat context: in maart 2020 – toen COVID overal toesloeg – waren we getuige van de wereldwijde elites die probeerden de potentiële terugslag te minimaliseren.

Maar hun beleid was extreem inflatoir.

Er waren drie belangrijke oorzaken:

Ten eerste – de toeleveringsketens kwamen vast te zitten omdat de economieën wereldwijd tot stilstand kwamen. Zo werd de uitstroom van goederen beperkt. En zoals we in economie-101 hebben geleerd, leidt een plotselinge daling van het aanbod – ceteris paribus – tot hogere prijzen (dit staat bekend als “cost-push” inflatie).

Ten tweede – overheden (de fiscale kant) pompten een sensationele hoeveelheid liquiditeit in het systeem. Dingen als studentenleningenpauzes, hypotheekuitstelpauzes, PPP-leningen, directe stimuleringscheques, belastingkredieten, enz. Dit leidde allemaal tot meer koopkracht. En dit creëerde zo een kunstmatige vraag, omdat de bestedingscapaciteit toenam (dit staat bekend als ‘demand-pull’ inflatie).

En ten derde – centrale banken (de monetaire kant) begonnen agressief te versoepelen. Ze deden dingen als het verlagen van de rente tot nul, het pompen van reserves in banken door middel van kwantitatieve versoepeling (QE), het indirect opkopen van bedrijfsobligaties, het opkopen van door hypotheek gedekte waardepapieren (MBS) ter waarde van meer dan $ 2 biljoen, enz. Dit beleid hield het krediet gemakkelijk en de prijzen van activa kunstmatig hoog – vooral in onroerend goed (dit staat bekend als “monetaire” inflatie).

Centrale banken gooiden in feite benzine op een lopend vuurtje… Tussen 2020 en 2021 zorgden deze drie factoren – aanbodzijde, vraagzijde en monetair – dus voor inflatie.

Tumerkan zegt dat de drie factoren sinds eind 2022 zijn omgekeerd. De goederenstroom in de wereldeconomie beweegt gemakkelijk. Onderstaande grafiek toont de prijs voor het verschepen van een container. In 2021 ging dit gestaag omhoog, in 2022 is dit enorm gezakt. Dit is deflatoir.

Tumerkan zegt:

Ondertussen is er – na een enorme stimulans in 2020-21 – sinds de zomer van 2021 sprake van een inkrimping van de “fiscale impuls” (d.w.z. de mate waarin het overheidsbeleid bijdraagt tot de reële groei). En dat zal naar verwachting de komende zeven kwartalen achtereen zo blijven (tot het derde kwartaal van 2024).

Het komt hierop neer: het huidige overheidsbeleid onttrekt nu aan echte groei (een omgekeerde stimulans).

En de FED heeft (net zoals de ECB in Europa) de rente heel snel omhooggetrokken, het snelste tempo in decennia:

En dat is nog niet alles. Tumerkan gaat verder:

Ze zijn ook begonnen met het afbouwen van hun opgeblazen balans door kwantitatieve verkrapping (QT). Dat betekent dat ze reserves uit het banksysteem halen.

En door deze verkrapping is de groei van M2 (aka liquide geldhoeveelheid) op jaarbasis voor het eerst in 60 jaar negatief geworden.

Dit zet zowel de prijzen van activa als de marginale koopkracht van consumenten onder druk. Wat niet positief is voor de groei. Deze drie sleutelfactoren die de inflatie na de COVID aanwakkerden, drukken nu dus de prijsdruk omlaag.

En deze deflatiegolf zal aanhouden tot in 2023 – vooral omdat de groei zwak blijft.

Veder heb je nog dat olie en grondstofprijzen gepiekt hebben in 2022, en sindsdien in een dalende trend zitten:

Ook is de Leading Economic Index (LEI – een korf van belangrijke voorlopende indicatoren) van de Conference Board op jaarbasis negatief geworden.

Dit wijst erop dat er geen economische groei zit aan te komen.

Tumerkan besluit:

Dus – samengevat – ik verwacht dat de deflatie zal verdiepen en dat het financiële systeem kwetsbaarder zal worden. Dat komt omdat ik op dit moment geen zinvolle ‘push’ zie om de wereldwijde groei te laten stijgen. Als zowel het fiscale als het monetaire beleid (de twee belangrijkste geldschieters) de groei verder afremmen, waar komt dan nog enige opwaartse beweging vandaan?

En zolang dit niet verandert, zullen prijzen, groei en bedrijfsmarges dalen. En dit creëert een probleem.

Want als er langdurige deflatie is, wordt de kredietgedreven (schuldengebaseerde) wereldeconomie steeds kwetsbaarder.

Waarom? Welnu, deflatie in een systeem dat afhankelijk is van schulden en stijgende activaprijzen is onhoudbaar. Bijvoorbeeld: als de activaprijzen dalen, maar de schulden gelijk blijven, zullen individuen en bedrijven in reële termen lijden.

Dat is waarom – historisch gezien – grote deflatoire ineenstortingen economieën en financiële systemen te gronde richten.

Gewoon wat stof tot nadenken.

Bron: SpeculatorsAnonymous.com; Mypassiveinvesting.com

Advertentie